Cây bụi nhỏ cao 0,5-1m, phân cành nhiều. Lá nguyên, mọc đối, hình trái xoan nhọn. Hoa mọc ở nách lá, thường đơn độc, ít khi thành đôi. Ðài hợp hình cái chuông. Tràng hình bánh xe hay hình chuông, chia 5 thuỳ, màu trắng hay vàng nhạt. Nhị 5, bầu 2-3 ô. Quả mọng, có hình dạng, khối lượng và màu sắc khác nhau: thuôn, mảnh hẹp, tròn, màu đỏ, vàng, tím, xanh tuỳ thứ. Hạt hình thận dẹp.
Ớt chứa nhiều vitamin C, A và chất capsaicin giúp kích thích vị giác để ta ăn ngon miệng hơn và có tác dụng chống oxy hóa, giúp trẻ hóa làn da. ớt còn là nguyên liệu để làm nước chấm không thể thiếu trong các bữa ăn
Quả ớt có tác dụng ôn trung tán hàn, kiện vị tiêu thực. Quả dùng trong có tính chất kích thích dạ dày, kích thích chung và lợi tiểu; dùng ngoài làm thuốc chuyển máu và gây xung huyết. Lá ớt có tác dụng thanh nhiệt giải độc, sát trùng, lợi tiểu.
Rễ ớt: Còn gọi "la tiêu đầu", tính vị và có công dụng hoạt huyết tán thũng. Thường dùng chữa thủ túc vô lực (chân tay bải hoải), thận nang thũng thống (tinh hoàn sưng đau), tử cung xuất huyết cơ năng.
Cành ớt: Còn gọi "hải tiêu ngạnh"; tính vị tân nhiệt (cay nóng), có tác dụng trừ hàn thấp, tán ứ trệ. Dùng chữa phong thấp lãnh tý (đau xương khớp do lạnh), đông sang (tổn thương phần mềm do lạnh). Nói chung đều dùng ngoài: Nấu nước rửa.
